يکي از کاربردهاي استفاده از پول براي کودکان، بهبود مهارتهاي مختلف رياضي مانند جمع، تفريق، ضرب و تقسيم است .
پسانداز بخش مهمي از آموزش چگونگي مديريت پول به کودک است. بسياري از کودکان پسانداز را از طريق جمع کردن پول در قلک ياد ميگيرند. پسانداز به آنها ميآموزد چگونه روي پول خود برنامهريزي کنند، صبور باشند و از همه مهمتر ياد بگيرند چگونه، رسيدن به برخي از خواستههايشان را به تأخير بيندازند .
هنگامي که تصميم ميگيريد مقداري از پولتان را خرج کنيد بايد از ميان گزينههايي که براي خرج کردن داريد، يک يا چند گزينه را انتخاب کنيد. موقع خريد، بگذاريد کودک هم از انتخابهاي شما مطلع شود. به طور مختصر برايش توضيح دهيد که چرا به جاي گزينه «الف» گزينه «ب» را انتخاب کردهايد. بگوييد «من ميتونم اين صابون رو که بوي خيلي خوبي ميده و مارکش معروفه بخرم، اما اگه اون صابون ديگه رو بخرم بهتره، چون ارزونتره و من ميتونم به جاي يکي دو تا بخرم و مقداري از پولم رو هم پسانداز کنم.»
بسياري از بانکها، صندوقهاي حساب پسانداز کودک نيز دارند. شما هم ميتوانيد با بازکردن حساب براي کودک به او کمک کنيد تا پولهاي خود را ذخيره کند و تا بزرگسالي اين کار را ادامه دهد.
در مورد کودکان زير هفت سال، هنگام خريد در مورد قيمت هر کالايي که ميخريد با او صحبت کنيد و قيمتهاي اجناس مختلف را به او بگوييد.
کاغذهايي به شکل پول برايش درست کنيد و روي هر کدام بنويسيد: يک تومان. سپس آنها را به کودک بدهيد تا براي مبادله چيزهايي که ميخواهد در حين بازي بخرد، از آنها استفاده کند .
به کودکان بالاي هفت سال سکههاي واقعي بدهيد و اندازههايشان را برايش مقايسه کنيد. با هم سکهها را يکي يکي، پنج تا پنج تا و ده تا ده تا بشماريد و در مورد روشهاي مختلف جمعکردن برايش توضيح دهيد .
استفاده از پول، ايجاد روابط با ديگران و تقويت مهارتهاي اجتماعي را به همراه دارد. از گفتوگو با فروشنده گرفته تا قوانين اجتماعي که در طول يک خريد اجرا ميشوند، همگي به عنوان مهارتهاي اجتماعي، بخش عظيمي از فرآيند استفاده از پول را در زندگي تشکيل ميدهند. مهم نيست شرايط مالي شما در چه حد است يا عقايد شخصيتان در رابطه با چگونگي استفاده از پول چيست، مهم آن است که بتوانيد طرز استفاده صحيح و مناسب از پول و سيستم پولي را به کودک آموزش دهيد .
شيوه برخورد فرزند شما با پول، رفتاري است که دير يا زود آن را بروز خواهد داد. آنها اين طرز برخورد را از شيوه تفکر و روش تربيتي خودتان ميآموزند. در مسير رشد خود به جمعآوري اطلاعات ميپردازند و به احتمال بسيار زياد، نسخه دوم شما خواهند بود. پس قبل از اين که کوشش کنيد آنها را به قالب مورد نظر خود درآوريد، ابتدا سعي کنيد خودتان را، از دريچه چشم ديگران- به خصوص فرزند خود - ببينيد .
هر خانواده داراي اهداف و ارزشهاي خاص خودش است، پس براي هر خانواده، مديريت مالي خاصي اجرا ميشود که شايد براي ديگران قابل اجرا نباشد .
يک روش آموختن ارزشهاي مالي به فرزندان، پرداختن پول توجيبي به آنها است. پول توجيبي ميتواند به کودک حس اطمينان و امنيت بدهد و روش درست خرج کردن را به او بياموزد.کودکان نيز مانند بزرگسالان به امنيتي که يک درآمد ثابت و منظم در پي دارد، نيازمندند. بعضي از والدين پول را بر مبناي نياز کودک به او پرداخت ميکنند. اين روش موجب ميشود که کودک چيزي از پسانداز و شيوه بهتر خرج کردن نياموزد .
پول توجيبي به کودکان اجازه ميدهد که روش خرج کردن آن را انتخاب نمايند و والدين ميتوانند در به دست آوردن عادات صحيح خرج کردن، به فرزندان کمک کنند. کودکان از سنين 5 و 6 سال ميتوانند مسايل مالي را با گرفتن پول توجيبي بياموزند. در اين زمان، شما ميتوانيد قوانيني براي چگونه خرج کردن اين پول وضع کنيد و مطمئن شويد که اين قوانين طوري باشند که کودک آنها را درک کند و در ضمن بداند که زمان دريافت پول، کي خواهد بود .
اگر بودجه خانواده محدود است، باز هم والدين بايد پول توجيبي را پرداخت کنند. هر خانواده مبلغي را به هر عضو آن اختصاص ميدهد و روش صحيح اين است که بدانيم هر فرزند براي مدرسه، تفريح، اسباببازي، خوراکي و نيازهاي ديگر خود چه مقدار خرج کرده است .
هنگامي که پرداختن پول توجيبي را آغاز ميکنيد، نبايد گروکشي کنيد. هرگز اين مقرري را به عنوان تنبيه قطع نکنيد يا اينکه آن را در مقابل انجام ندادن وظايف، پس نگيريد. پرداخت اين پول را از انجام دادن وظايف خانه جدا کنيد. فرزندان بايد بياموزند که کمک کردن در کارهاي خانه، بخشي از زندگي و دليل انجام دادن آن، تعلق داشتن به خانواده است. کودکاني که به خاطر انجام کاري در خانه پاداش ميگيرند، هرگز به وظايف خانوادگي خود پينميبرند .
هرگز نبايد براي انجام کارهاي روزمره نظير مسواک کردن دندان، به موقع خوابيدن يا گرفتن نمرات خوب به کودک پول بدهيد بلکه با تمجيد و حمايت معنوي از او، اهميت وجود او را در خانواده تحکيم کنيد .
به ياد داشته باشيد که مقرري ماهيانه يا هفتگي، بايد به فرزندانمان کمک کند تا روشهاي بهتر مديريت مالي را بياموزند و تصميمهاي عاقلانهاي اتخاذ کنند. پس شما به عنوان پدر يا مادر، مسئوليت راهنمايي آنها - نه تحميل نظريات- را بر عهده داريد و تا زماني که کاستيها و اشتباهات خود را در مسايل مالي تصحيح نکنيد، نميتوانيد از آنها توقع داشته باشيد که پول توجيبي يا درآمد حاصل از کار دانشآموزي خود را به طور دقيق و صحيح خرج کنند .
تفاوت بين نيازها، خواستهها و آرزوها را به کودکان بياموزيد. بيان اين موارد آنها را براي تصميمگيري نسبت به خرج کردن صحيح پول خود در آينده آماده خواهد کرد .
هنگامي که فرزند شما تصميم گرفت بخشي از پسانداز خود را براي خريدهاي دلخواهش بردارد درخواست او را رد نکنيد. در اين صورت نسبت به پسانداز پولش دلسرد خواهد شد .
به خاطر داشته باشيد که در آموزش مسايل مالي به فرزندان بايد از ديکته کردن چيزها، جهت دادن و نقد کردن بيمورد اجتناب کرد و در عوض به آنها اجازه داد تا به روش کودکانهي آزمون و خطا، به مسايل پيببرند .
درباره خطرات قرض کردن و بدهيهاي سنگين به آنها توضيح دهيد. به کودکان بگوييد که در قبال خريد اقساطي اجناس چگونه درصدي به عنوان بهره پول تعيين ميشود .
آنها ميخواهند بدانند که چطور بايد مثل آدم بزرگها عمل کنند. هر وقت پول درميآوريم، پولي جابهجا ميکنيم، پولي خرج ميکنيم، پولي را به کاري اختصاص ميدهيم، پولي به کسي ميبخشيم، از کسي پول قرض ميگيريم، همه و همه فرصتهايي هستند که با استفاده از آنها ميتوانيم به بچههاي خود نحوه عملکرد پول و شيوه تصميمگيري مالي را بياموزيم .
به فرزندتان کمک کنيد که همه درآمدها و هزينههاي خود را به طور منظم در يک دفترچه يادداشت درج کند. نقطه سر به سر (نقطهاي که هزينهها با درآمدها برابر ميشود) را به وي بياموزيد .
اگر فرزندي کاري موقت دارد که ميتواند از آن کسب درآمد کند، زمان انجام کارش بايد از زمان فراغت و تفريح، مطالعه، انجام تکاليف مدرسه يا وظايف خانه جدا باشد. براي مثال، فرزندان نبايد کسب و کار را بهانهاي براي فرار از درس و تحصيل يا برعکس تحصيلات را بهانهاي براي فرار از کسب درآمد و مسووليتهاي خانگي قرار دهند .
به فرزندان خود اجازه دهيد تا گاهي اشتباهکردن و پيامدهاي ناشي از آن را تجربه کنند. مطمئن باشيد آنها ميدانند که شما نيز در زندگي مرتکب اشتباهاتي شدهايد. اشتباهکردن ناپسند نيست بلکه تکرار اشتباهات و درس نياموختن از آن ناپسند است .
هنگام تصميمگيري مالي سعي کنيد يک تصوير مالي جامع در ذهن او ترسيم کنيد. براي مثال، به وي بياموزيد که رفتن به سينما فقط شامل پرداخت بهاي بليط فيلم نيست، بلکه شامل هزينههاي ديگري از جمله بنزين ماشين، تنقلات و خوراکي، نوشيدنيها و از همه مهمتر وقت و انرژي نيز ميشود. اين کار به آنها کمک ميکند به هنگام تصميمگيري مالي آگاهانهتر عمل کنند .
درباره پول و مسايل مالي با او حرف بزنيد. حتي آنها را در بحثها و تصميمگيريهاي مالي خانواده البته به مقتضاي سن و ميزان درکشان دخالت دهيد. با اين کار آنها احساس ارزشمندي و احترام ميکنند و پول و امور مربوط به آن را تابو قلمداد نميکنند .
اگر فرزندتان از شما درخواست قرض کرد توانايي او را در بازپرداخت پول در نظر بگيريد. هرگز بيش از حد توان، به او پول قرض ندهيد. سعي کنيد ميزان واقعي نياز مالي او را ارزيابي کنيد. ممکن است فرزندان ما نتوانند مبلغ مورد نياز واقعي خود را درست تشخيص دهند و به کمک ما نياز داشته باشند .
روشهاي صرفهجويي در هزينهها و مخارج را به او بياموزيد تا به جاي قرضکردن از مبالغ صرفهجويي شده براي تأمين و خريداري مايحتاج خود استفاده کند .